الوقت- در ماه‌های اخیر نقش پشت پرده انگلیس در جنگ یمن رو به افزایش بوده است به صورتی که لندن که از آغاز تهاجم ائتلاف سعودی به یمن شریک عربستان در کشتار یمنی‌ها بوده، اکنون از سایه بیرون آمده علناً به نقش‌آفرینی در جنگ می‌پردازد. روزنامه ایندیپندنت انگلیس اخیراً فاش کرد که لندن بدون اطلاع مجلس عوام این کشور، نیروی نظامی خود را با هدف حفاظت از میادین نفتی منطقه مخفیانه به عربستان سعودی فرستاده است. اما انگلیس تاکنون چه نقشی در جنگ یمن داشته و از این نقش آفرینی و افزایش حضور خود در جنگ چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
نقش تاریخی انگلیس در بحران‌های یمن
نقش‌آفرینی انگلیسی‌ها در بحران‌های یمن تنها حدود به برهه کنونی و تجاوز نظامی به این کشور نبوده و دارای سابقه‌ای بسیار طولانی می‌باشد به صورتی که اگر استدلال کنیم که ریشه بحران‌های یمن را بایددر سیاست‌های انگلیس جست و جو کرد اغراقی صورت نگرفته است.
این موضوعی است که بارها و بارها در کل مستعمرات انگلیس نیز روی داده است. یمن تا قبل از 1990 به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شد. منطقه شمالی سالها تحت نفوذ امپراتوری عثمانی (قبل از فروپاشی در سال 1918) و جنوب تحت استعمار انگلیس قرار داشت.
پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی ، امام یحیی ، رهبر جامعه زیدی ، قدرت را به دست گرفت و یمن شمالی در سال 1962 رسماً جمهوری شد. با این حال انگلیسی ها که از پیروزی امامان زیدی بر کل یمن و وحدت این کشور به شدت هراس داشتند از شورشیان جنوبی حمایت می‌کردند.
انگلیسی‌ها به ویژه به این منطقه علاقه داشتند زیرا در مسیر هند شرقی بود, مسیری که بریتانیا می‌خواست به خاطر نقش مهم آن در تجارت خارجی این کشور از آن محافظت کند. عدن تا سال 1937 مستعمره انگلیس بود.
پس از حدود یک سده سیاست خارجی انگلیس در قبال تحولات یمن همچنان در حول چنین منافعی پیوند خورده است. یکی از این منافع دسترسی بدون مانع به منابع انرژی در خلیج فارس و شبه جزیره عربستان است. دوم میراث استعماری آن در جنوب کشور (1837-1967) است. سوم موقعیت ژئواستراتژیک یمن و مجاورت آن با تنگه باب المندب است. باب المندب یک شاهراه استارتژیک جهانی است که تخمین زده می شود روزانه 6.2 میلیون بشکه نفت از آن عبور کند که حدود 9 درصد از کل محموله‌های نفتی دریایی در سال 2017 بوده است. فروش سلاح نیز یکی از دیگر منافع اساسی انگلیسی‌ها از نقش آفرینی در جنگ و ایجاد بحران بزرگ انسانی در این کشور بوده است.
ممکن است به نظر برسد که دولت عربستان سعودی است که با یمنی‌ها می‌جنگد ، اما واقعیت این است که یمنی‌ها در این جنگ نابرابر بیشتر با ایالات متحده و انگلیس روبه هستند.
این بمب های انگلیسی است که بر سر یمن فرو می ریزد. نیروی هوایی سلطنتی انگلیس (RAF) است که به عنوان پیمان‌کار خلبانان سعودی را برای پرواز با جنگنده‌های انگلیسی آموزش می دهند.
در ادامه به بیان بخشی از گزارش‌های مشارکت انگلیسی‌ها در جنگ یمن می‌پردازیم. جنگی باعث ایجاد بدترین فاجعه انسانی در جهان شده است به صورتی که طبق اعلام سازمان ملل متحد 233،000 یمنی تا کنون در جنگ کشته شده‌اند و بیش از 24 میلیون نفر به کمک های بشردوستانه فوری نیازمند هستند.
کشتار یمنی‌ها با سلاح‌های انگلیسی
از آغاز شروع جنگ یمن گزارش‌های مختلفی از مشارکت دولت انگلیس در جنگ علیه یمن منتشر شده است که به حمایت‌های نظامی از عربستان و امارات در کشتار یمنی‌ها اذعان کرده‌اند.
طبق برآورد کمپین ضد تجارت اسلحه (CAAT)، ارزش مجوز‌های صادراتی انگلیس برای صادرات نظامی به عربستان، از زمان شروع بمباران یمن به رهبری سعودی‌ها، ۵.۴ میلیارد پوند (۷.۲ میلیارد دلار) است با این حال سازمان تخمین می‌زند ارزش واقعی این صادرات، در این مدت تا ۱۶ میلیارد پوند (۲۱.۴ میلیارد دلار) باشد.
در این گزارش شرکت‌های Excelitas، BAE Systems، VestGuard UK و Rolls-Royce به عنوان عمده‌ترین صادرکنندگان اسلحه به عربستان معرفی شده‌اند.
همچنین بر اساس گزارش دو سازمان غیردولتی، سازمان حقوق بشری یمنی مستقر در ژنو و بنیاد حمایت از صلح و دموکراسی (یک سازمان غیردولتی انگلیس) خرید اسلحه توسط عربستان سعودی، ۴۱ درصد از کل صادرات اسلحه انگلیس بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ را تشکیل می‌دهد که نزدیک به 25 درصد از واردات نظامی عربستان را به خود اختصاص بوده است که انگلیس را به دومین صادر کننده بزرگ اسلحه به عربستان تبدیل کرد.
بر اساس گزارش سالانه دولت انگلیس در زمینه کنترل استراتژیک صادرات ، که چهار ماه دیرتر از حد معمول به دلیل ویروس کرونا منتشر شد، ارتش بریتانیا سال گذشته 2332 قطعه لوازم یدکی هواپیماهای جنگنده تورنادو را به یک شرکت تسلیحاتی در عربستان سعودی تحویل داده است آنهم در شرایط صدور حکم دادگاه علیه صادرات سلاح برای استفاده در جنگ یمن. اهمیت این موضوع به حدی است که برخی از کارشناسان می گویند جنگ یمن بدون تأمین صادرات قطعات انگلیسی به نیروی هوایی عربستان طی چند هفته متوقف خواهد شد.
در این میان دولت انگلیس به همکاری نظامی نزدیک با سعودی‌ها و اماراتی‌ها نیز مشغول بوده است به صورتی که تحقیقات انجام شده توسط وب سایت Declassified UK نشان می دهد نیروهای انگلیسی در 15 سایت داخل عربستان مستقر شده اند.
براساس گزارش «Daily Maverick»، بیش از ۳۰۰ سعودی در شش مرکز نظامی متعلق به نیروی هوایی انگلیس آموزش دیده‌اند و آموزش به خلبانان سعودی همچنان ادامه دارد و دوره‌های آموزش تا چهار سال ادامه خواهد داشت.
روزنامه الاخبار چاپ لبنان با اشاره به کمک انگلیس به آل سعود در تجاوز به یمن و حضور ۳ هزارو ۶۰۰ نظامی بازنشسته انگلیسی که در پایگاه‌های نظامی عربستان در نزدیکی مرزهای یمن مستقر هستند، به نقل از یکی از این نظامیان می نویسد، نظامیان بازنشسته انگلیسی برای شرکت «BAE Systems» با قراردادهای چند میلیارد دلاری با ارتش عربستان، کار می‌کنند؛ اگر ما آنجا نبودیم، جنگنده – بمب افکن های عربستانی ظرف یک هفته و نهایتا دو هفته از آسمان یمن ناپدید می‌شدند."
این نیروهای بازنشسته استمرار عملیات‌های نظامی هوایی عربستان شامل آموزش خلبانان، مدیریت عملیات‌های پرواز به سمت جنوب برای حمله به اهداف انتخاب شده در اراضی یمن و نیز خدمات نگه‌داری و قطعات یدکی جنگنده- بمب افکن ها، تجهیز ۲۴ ساعته آنها به سلاح، حمایت فنی و مدیریت انبارهای تسلیحاتی و خمپاره اندازها را به صورت رسمی برعهده دارند.
همزمان نیروهای بخش‌های تسلیحاتی انگلیس در کنار نیروهای آمریکایی با مدیریت مرکز عملیات کنترل نظامی عربستان برای تعیین اهداف بمباران، چگونگی ماموریت‌ها و سلاح‌های مورد استفاده، هماهنگی با کادر شرکت‌های هوایی انگلیس جهت اجرای عملیات‌ها، آماده کردن خمپاره‌ها، تجهیزات و جنگنده‌ها طبق برنامه زمانی توافق شده با عربستان همکاری مستقیمی دارند.
این در حالی است گروه‌های حقوق بشری می‌گویند حملات هوایی از سوی ائتلاف به رهبری سعودی‌ها در یمن اغلب بی‌هدف بوده و مدارس ، بیمارستان‌ها و منابع غذایی را بمباران کرده است که تاکنون جان ده‌ها هزار غیرنظامی را گرفته است.
